Tomografi Nedir?
3 boyutlu nesnenin 2 boyut halinde görüntü oluşturma sürecidir ve bu süreçte digital geometri kullanılır. Aynı bölgenin bir çok resim bir çok açıdan alınır ve daha sonra 3 boyutlu görüntü üretmek için kullanılır.
Bigisayarlı tomografi tıp alanında tanıda oldukça yardımcı bir cihaz olmasına rağmen, iyonize radyasyon kaynağı olduğu için kansere neden olabilir.
Bilgisayarlı tomografi tarihçesi:
Bilgisayarlı tomografi(BT) Sir Godfrey Hounsfield ve Dr. Alan Cormack tarafından geliştirildi. Tıbbi hastalıkların teşhisi için bir temel bir tanı yöntemi haline geldi ve yaptıkları bu buluş için Hounsfield ve Cormack'e 1979'da Nobel Ödülü verildi.
BT tarayıcıları ilk kez 1974 yılında kurulmaya başlandı. BT tarayıcıları hızlı tarama yapma amacıyla hasta konforuna göre geliştirdi ve bu iyileştirmeler doktorun tanı oymasına yardımcı olan daha yüksek çözünürlüklü görüntülerin elde edilmesini sağladı. Örneğin, BT taraması doktorlara düz bir film X-ışını ile göremedikleri küçük nodülleri görmelerine yardımcı olabilmektedir.
Bilgisayarlı tomografi hazırlığı nasıl yapılır?
Eğer hastada kontrast madde enjeksiyonu yapılacaksa, BT taramasından önce birkaç saat boyunca yemek yememeli ya da içmemelidir. Kontrast madde enjeksiyonunu yapmak için taramadan hemen önce bir damar içi katater yerleştirilir. Kontrast madde damar yoluyla vücuda girmiş olur.
Karın ve pelvis BT taramasından önce baryum içeren oral kontrast madde içmemek gereklidir. Bu kontrast madde, radyologun gastrointestinal sistemi(mide, küçük ve kalın bağırsak) tanımlamasına bu organların anormalliklerini tespit etmesine ve bu yapıları karındaki diğer yapılardan ayırmasına yardımcı olur.
Bilgisayarlı tomografi nasıl çekilir?
Tomografi çekilirken hasta tomografi cihazının masasında hareketsiz olarak yatmak zorundadır. Masa incelenecek organa göre cihazın içine doğru ilerler. Hastaya herhangi bir acı ya da rahatsızlık vermez sadece kapalı yerde kalma fobisi olanlarda ve çocuklarda bu tetkikin uygulaması zordur. Tomografi çekilen bölgeye göre farklılık göstermekle birlikte 10-15 dakika sürer. İlaçlı yapılan tomografi işlemlerinde tomografi çekiminden sonra bol miktarda su içilmelidir. Gebelere tomografi çekilmemelidir, emziren annelerde ilaçlı tomografi çekilmişse 24 saat boyunca bebeklerini emzirmemelidirler.
Bilgisayarlı tomografi ne amaçla kullanılır?
BT, akciğer, beyin, karın, kemikler, yumuşak doku gibi birçok vücut yapısının incelenmesi amacıyla kullanılır. Özellikle pankreas, karaciğer, akciğer gibi birçok kanser türünün saptanmasında faydalıdır. Tümör varlığı, büyüklüğü ve tam olarak yerleşim yeri BT sayesinde saptanabilir. BT kullanılarak kemik yapısı ile ilgili detaylı bilgi alınabilir.